دانشجویان زیادی در علوم زیستی هستند که باورهای عمیق و عواطف سالمی نسبت به استفاده از حیوانات در دروس عملی دارند. تبدیل شدن جایگزین های با شفقت به هنجار و برخورداری رسمی دانشجو از حق انتخاب، به معنای احترام قائل شدن است. و این شرایط به یادگیری خوب می انجامد. اما در برخی دانشگاه ها نسبت به این دانشجویان تبعیض وجود داشته و حق آزادی انتخاب ایشان نقض می شود. درحالیکه برخی وادار به انصراف یا تغییر رشته می شوند، بقیه را به انجام تشریح یا سایر آزمایشات حیوانی ترغیب یا وادار می کنند. امتناع از روی وجدان، تنها گزینه ی پیش روی دانشجویان در این محیط است.

تعداد دانشجویانی که از مشارکت در انجام آزمایشات حیوانی امتناع کرده و علنا با آن مخالفت می کنند غالبا کم است. این موضوع با در نظر گرفتن فشار اجتماعی و آکادمیک وارد بر دانشجویان و عواقب آکادمیک و روانشناختی که معترضان به وضعیت رایج را تهدید می کند، قابل درک است. اما این وضعیت گمراه کننده است. مستندات نشان می دهد زمانیکه مباحث اخلاقی نهفته در استفاده از حیوانات بطور آزادانه مورد بحث قرار گیرد، دانشجویان بسیار بیشتری با آن مخالفت کرده و خواستار بکارگیری جایگزین ها خواهند شد. بعضا ممکن است کل کلاس اعتراض کرده و به مربیان این فرصت را بدهند تا از آزادی عمل آکادمیک خود برای توسعه ی روش های پیشرو در نیل به اهداف آموزشی استفاده کنند.

دانشجویانی که از روی وجدان امتناع می کنند، غالبا به موضوع از منظر انتقادی و مصمم نگاه کرده و مستندات موجود در خصوص کسب دانش و مهارت را بررسی نموده اند. برخی پروپوزال های جامعی را برای دانشگاه خود نوشته و آموزش های فوق برنامه ای را مثلا با دامپزشکان خصوصی برگزار نموده اند. آن ها به دنبال بهترین هستند. به عبارت دیگر، این دانشجویان علاوه بر انگیزه و تعهد بالا نسبت به تحصیل، در صورت لزوم آماده ی مخالفت با شیوه ی رایج و پذیرفته شده هستند و هرگز تفکر انتقادی را از تصمیم گیری های خود کنار نمی گذارند. آنان جزء بهترین دانشمندان هستند. کسانی که تا مدت ها پس از فارغ التحصیلی، در ساختن آینده نقش خواهند داست.

برای طرح پروپوزال و چالش جدید، به احساسات سالم و ذهن باز نیاز است. گفتگو و احترام متقابل هم ضروری است زیرا غالبا از یک کشمکش بالقوه می توان به راه حلی برد برد که به نفع دانشجو و مؤسسه باشد رسید. دانشجویانی که از روی وجدان امتناع می کنند به این فرآیند، ایده و انرژی جدیدی تزریق می کنند. می توان از آن ها برای نوین سازی و تبدیل روش های با شفقت به روال عادی مجموعه کمک گرفت. آنها همچنین به حل سریعتر تنش های موجود که غالبا هم رسما به زبان نمی آیند کمک می کنند. این، نیازمند واکنش صحیح آموزگاران است.

مدارک حاکی از تغییر عقیده، بیش از پیش خود را نشان می دهند: کالج دامپزشکی جدید دانشگاه غربی علوم پزشکی در کالیفورنیا اکنون در شرف باز کردن درهای خود به روی دانشجویان است. تمامی واحدهای درسی این دانشکده طوری طرحی شده اند که استفاده از حیوانات در آن ها صفر بوده و فلسفه اش "احترام به زندگی" است. مدیر بخش جراحی و مطالعات بالینی این دانشکده، دکتر لارا راسموسن، خود یکی از افرادی است که قبلا به عنوان دانشجو از مشارکت در آزمایش روی حیوانات اجتناب می کرده و به همین دلیل برای این سمت برگزیده شده است. بنابراین هم اکنون نسل جدیدی از آموزگاران تحول گرا وجود دارد که در کلاسهایشان از طیف وسیعی از روش ها و ابزارهای جایگزین استفاده می کنند. این جایگزین های اخلاقی با هدف تحقق تحصیل با کیفیت عالی ضمن احترام به دانشجو و حیوانات انتخاب می شوند.